भित्त्वा तु तां गदां बाणै राघवो धर्मवत्सलः ।
स्मयमानः खरं वाक्यं संरब्धमिदमब्रवीत् ॥ १ ॥
एतत्ते बलसर्वस्वं दर्शितं राक्षसाधम ।
शक्तिहीनतरो मत्तो वृथा त्वमवगर्जसि ॥ २ ॥
एषा बाणविनिर्भिन्ना गदा भूमितलं गता ।
अभिधानप्रगल्भस्य तव प्रत्यरिघातिनी ॥ ३ ॥
यत्त्वयोक्तं विनष्टानामहमश्रुप्रमार्जनम् ।
राक्षसानां करोमीति मिथ्या तदपि ते वचः ॥ ४ ॥
नीचस्य क्षुद्रशीलस्य मिथ्यावृत्तस्य रक्षसः ।
प्राणानपहरिष्यामि गरुत्मानमृतं यथा ॥ ५ ॥
अद्य ते छिन्नकण्ठस्य फेनबुद्बुदभूषितम् ।
विदारितस्य मद्बाणैर्मही पास्यति शोणितम् ॥ ६ ॥
पांसुरूषितसर्वाङ्गः स्रस्तन्यस्तभुजद्वयः ।
स्वप्स्यसे गां समालिङ्ग्य दुर्लभां प्रमदामिव ॥ ७ ॥
प्रवृद्धनिद्रे शयिते त्वयि राशक्षसपांसने ।
भविष्यन्त्यशरण्यानां शरण्या दण्डका इमे ॥ ८ ॥
जनस्थाने हतस्थाने तव राक्षस मच्छरैः ।
निर्भया विचरिष्यन्ति सर्वतो मुनयो वने ॥ ९ ॥
अद्य विप्रसरिष्यन्ति राक्षस्यो हतबान्धवाः ।
बाष्पार्द्रवदना दीना भयादन्यभयावहाः ॥ १० ॥
अद्य शोकरसज्ञास्ता भविष्यन्ति निरर्थकाः ।
अनुरूपकुलाः पत्न्यो यासां त्वं पतिरीदृशः ॥ ११ ॥
नृशंस नीच क्षुद्रात्मन्नित्यं ब्राह्मणकण्टक ।
यत्कृते शङ्कितैरर्ग्नौ मुनिभिः पात्यते हविः ॥ १२ ॥
तमेवमभिसंरब्धं ब्रुवाणं राघवं रणे ।
खरो निर्भर्त्सयामास रोषात्खरतरस्वनः ॥ १३ ॥
दृढं खल्ववलिप्तोऽसि भयेष्वपि च निर्भयः ।
वाच्यावाच्यं ततो हि त्वं मृत्युवश्यो न बुद्ध्यसे ॥ १४ ॥
कालपाशपरिक्षिप्ता भवन्ति पुरुषा हि ये ।
कार्याकार्यं न जानन्ति ते निरस्तषडिन्द्रियाः ॥ १५ ॥
स ददर्श महासालमविदूरे निशाचरः ।
रणे प्रहरणस्यार्थे सर्वतो ह्यवलोकयन् ॥ १६ ॥
स तमुत्पाटयामास सन्दश्य दशनच्छदम् ।
तं समुत्क्षिप्य बाहुभ्यां विनद्य च महाबलः ॥ १७ ॥
राममुद्दिश्य चिक्षेप हतस्त्वमिति चाब्रवीत् ।
तमापतन्तं बाणौघैश्छित्त्वा रामः प्रतापवान् ॥ १८ ॥
रोषमाहारयत्तीव्रं निहन्तुं समरे खरम् ।
जातस्वेदस्ततो रामो रोषाद्रक्तान्तलोचनः ॥ १९ ॥
निर्बिभेद सहस्रेण बाणानां समरे खरम् ।
तस्य बाणान्तराद्रक्तं बहु सुस्राव फेनिलम् ॥ २० ॥
गिरेः प्रस्रवणस्येव तोयधारावरिस्रवः ।
विह्वलः स कृतो बाणैः खरो रामेण संयुगे ॥ २१ ॥
मत्तो रुधिरगन्धेन तमेवाभ्यद्रवद्द्रुतम् ।
तमापतन्तं संरब्धं कृतास्त्रो रुधिराप्लुतम् ॥ २२ ॥
अपासर्पत् प्रतिपदं किञ्चित्त्वरितविक्रमः ।
ततः पावकसङ्काशं वधाय समरे शरम् ॥ २३ ॥
खरस्य रामो जग्राह ब्रह्मदण्डमिवापरम् ।
स तं दत्तं मघवता सुरराजेन धीमता ॥ २४ ॥
सन्दधे चापि धर्मात्मा मुमोच च खरं प्रति ।
स विमुक्तो महाबाणो निर्घातसमनिस्वनः ॥ २५ ॥
रामेण धनुरायम्य खरस्योरसि चापतत् ।
स पपात खऱो भूमौ दह्यमानः शराग्निना ॥ २६ ॥
रुद्रेणेव विनिर्दग्धः श्वेतारण्ये यथान्तकः ।
स वृत्र इव वज्रेण फेनेन नमुचिर्यथा ॥ २७ ॥
बलो वेन्द्राशनिहतो निपपात हतः खरः ।
ततो राजर्षयः सर्वे सङ्गताः परमर्षयः ॥ २८ ॥
सभाज्य मुदिता राममिदं वचनमब्रुवन् ।
एतदर्थं महातेजा महेन्द्रः पाकशासनः ॥ २९ ॥
शरभङ्गाश्रमं पुण्यमाजगाम पुरन्दरः ।
आनीतस्त्वमिमं देशमुपायेन महर्षिभिः ॥ ३० ॥
एषां वधार्थं क्रूराणां रक्षसां पापकर्मणाम् ।
तदिदं नः कृतं कार्यं त्वया दशरथात्मज ॥ ३१ ॥
सुखं धर्मं चरिष्यन्ति दण्डकेषु महर्षयः ।
दुन्दुभींश्चाभिनिघ्नन्तः पुष्पवर्षं समन्ततः ॥ ३२ ॥
रामस्योपरि संहृष्टा ववृषुर्विस्मितास्तदा ।
अर्धाधिकमुहूर्तेन रामेण निशितैः शरैः ॥ ३३ ॥
चतुर्दशसहस्राणिरक्षसां भीमकर्मणाम् ।
खरदूषणमुख्यानां निहतानि महाहवे ॥ ३४ ॥
अहो बत महत् कर्म रामस्य विदितात्मनः ।
अहो वीर्यमहो दाक्ष्यं विष्णोरिव हि दृश्यते ॥ ३५ ॥
इत्येवमुक्त्वा ते सर्वे ययुर्देवा यथागतम् ।
एतस्मिन्नन्तरे वीरो लक्ष्मणः सह सीतया ॥ ३६ ॥
गिरिदुर्गाद्विनिष्क्रम्य संविवेशाश्रमं सुखी ।
ततो रामस्तु विजयीपूज्यमानो महर्षिभिः ॥ ३७ ॥
प्रविवेशाश्रमं वीरो लक्ष्मणेनाभिपूजितः ।
तं दृष्ट्वा शत्रुहन्तारं महर्षीणां सुखावहम् ॥ ३८ ॥
बभूव हृष्टा वैदेही भर्तारं परिषस्वजे ।
मुदा परमया युक्ता दृष्ट्वा रक्षोगणान् हतान् ॥ ३९ ॥
रामं चैवाव्यथं दृष्ट्वा तुतोष जनकात्मजा ।
ततस्तु तं राक्षससङ्घमर्दनं सभाज्यमानं मुदितैर्महर्षिभिः ॥ ४० ॥
पुनः परिष्वज्य शशिप्रभानना बभूव हृष्टा जनकात्मजा तदा ॥ ४१ ॥