धूम्राक्षं निहतं श्रुत्वा रावणो राक्षसेश्वरः ।
क्रोधेन महताऽऽविष्टो निश्वसन्नुरगो यथा ॥ १ ॥
दीर्घमुष्णं विनिश्वस्य क्रोधेन कलुषीकृतः ।
अब्रवीद्राक्षसं शूरं वज्रदंष्ट्रं महाबलम् ॥ २ ॥
गच्छ त्वं वीर निर्याहि राक्षसैः परिवारितः ।
जहि दाशरथिं रामं सुग्रीवं वानरैः सह ॥ ३ ॥
तथेत्युक्त्वा द्रुततरं मायावी राक्षसेश्वरः ।
निर्जगाम बलै सार्धं बहुभिः परिवारितः ॥ ४ ॥
नागैरश्वैः खरैरुष्ट्रैः संयुक्तः सुसामाहितः ।
पताकाध्वजचित्रैश्च रथैश्च समलङ्कृतः ॥ ५ ॥
ततो विचित्रकेयूरमुकुटैश्च विभूषितः ।
तनुत्राणि च संरुद्ध्य सधनुर्निर्ययौ द्रुतम् ॥ ६ ॥
पताकालङ्कृतं दीप्तं तप्तकाञ्चनभूषणम् ।
रथं प्रदक्षिणं कृत्वा समारोहच्चमूपतिः ॥ ७ ॥
यष्टिभिस्तोमरैश्चित्रैः शूलैश्च मुसलैरपि ।
भिन्दिपालैश्च पाशैश्च शक्तिभिः पट्टिशैरपि ॥ ८ ॥
पदातयश्च निर्यान्ति विविधाः शस्त्रपाणयः ।
विचित्रवाससः सर्वे दीप्ता राक्षसपुङ्गवाः ॥ ९ ॥
गजा मदोत्कटाः शूराश्चलन्त इव पर्वताः ।
ते युद्धकुशलै रूढास्तोमराङ्कुशपाणिभिः ॥ १० ॥
अन्ये लक्षणसंयुक्ताः शूरारूढा महाबलाः ।
तद्राक्षसबलं घोरं विप्रस्थितमशोभत ॥ ११ ॥
प्रावृट्काले यथा मेघा नर्दमानाः सविद्युतः ।
निस्सृता दक्षिणद्वारादङ्गदो यत्र यूथपः ॥ १२ ॥
तेषां निष्क्रममाणानामशुभं समजायत ।
आकाशाद्विघनात्तीव्रा उल्काश्चाभ्यपतंस्तदा ॥ १३ ॥
वमन्त्यः पावकज्वालाः शिवा घोरं ववाशिरे ।
व्याहरन्ति मृगा घोरा रक्षसां निधनं तदा ॥ १४ ॥
समापतन्तो योधास्तु प्रास्खलन् भयमोहिताः ।
एतानौत्पातिकान् दृष्ट्वा वज्रदंष्ट्रो महाबलः ॥ १५ ॥
धैर्यमालम्ब्य तेजस्वी निर्जगाम रणोत्सुकः ।
तांस्तु निष्क्रमतो दृष्ट्वा वानरा जितकाशिनः ॥ १६ ॥
प्रणेदुः सुमहानादान् पूरयंश्च दिशो दश ।
ततः प्रवृत्तं तुमुलं हरीणां राक्षसैः सह ॥ १७ ॥
घोराणां भीमरूपाणामन्योन्यवधकाङ्क्षिणाम् ।
निष्पतन्तो महोत्साहा भिन्नदेहशिरोधराः ॥ १८ ॥
रुधिरोक्षितसर्वाङ्गा न्यपतन् जगतीतले ।
केचिदन्योन्यमासाद्य शूराः परिघपाणयः ॥ १९ ॥
चिक्षिपुर्विविधं शस्त्रं समरेष्वनिवर्तिनः ।
द्रुमाणां च शिलानां च शस्त्राणां चापि निस्वनः ॥ २० ॥
श्रूयते सुमहांस्तत्र घोरो हृदयभेदनः ।
रथनेमिस्वनस्तत्र धनुषश्चापि निस्वनः ॥ २१ ॥
शङ्खभेरीमृदङ्गानां बभूव तुमुलः स्वनः ।
केचिदस्त्राणि संसृज्य बाहुयुद्धमकुर्वत ॥ २२ ॥
जानुभिश्च हताः केचिद्भिन्नदेहाश्च राक्षसाः ।
शिलाभिश्चूर्णिताः केचिद्वानरैर्युद्धदुर्मदैः ॥ २३ ॥
वज्रदंष्ट्रो भृशं बाणै रणे वित्रासयन् हरीन् ।
चचार लोकसंहारे पाशहस्त इवान्तकः ॥ २४ ॥
बलवन्तोऽस्त्रविदुषो नानाप्रहरणा रणे ।
जघ्नुर्वानरसैन्यानि राक्षसाः क्रोधमूर्च्छिताः ॥ २५ ॥
निघ्नुतो राक्षसान् दृष्ट्वा सर्वान् वालिसुतो रणे ।
क्रोधेन द्विगुणाविष्टः संवर्तक इवानलः ॥ २६ ॥
अङ्गदः क्रोधताम्राक्षः सिंहः क्षुद्रमृगानिव ।
चकार कदनं घोरं शक्रतुल्यपराक्रमः ॥ २७ ॥
अङ्गदाभिहतास्तत्र राक्षसा भीमविक्रमाः ।
विभिन्नशिरसः पेतुर्विकृत्ता इव पादपाः ॥ २८ ॥
रथैरश्वैर्ध्वजैश्चित्रैः शरीरैर्हरिरक्षसाम् ।
रुधिरेण च सञ्छन्ना भूमिर्भयकरी तदा ॥ २९ ॥
हारकेयूरवस्त्रैश्च शस्त्रैश्च समलङ्कृता ।
भूमिर्भाति रणे तत्र शारदीव यथा निशा ॥ ३० ॥
अङ्गदस्य च वेगेन तद्राक्षसबलं महत् ।
प्राकम्पत तदा तत्र पवनेनाम्बुदो यथा ॥ ३१ ॥