हन्यमाने बले तूर्णमन्योन्यं ते महामृधे ।
सरसीव महाघर्मे सोपक्षीणे बभूवतुः ॥ १ ॥
स्वबलस्य विघातेन विरूपाक्षवधेन च ।
बभूव द्विगुणं क्रुद्धो रावणो राक्षसाधिपः ॥ २ ॥
बभूवास्य व्यथा युद्धे प्रेक्ष्य दैवविपर्ययम् ।
उवाच च समीपस्थं महोदरमरिन्दमम् ॥ ३ ॥
अस्मिन् काले महाबाहो जयाशा त्वयि मे स्थिता ।
जहि शत्रुचमूं वीर दर्शयाद्य पराक्रमम् ॥ ४ ॥
भर्तृपिण्डस्य कालोऽयं निर्देष्टुं साधु युध्यताम् ।
एवमुक्तस्तथेत्युक्त्वा राक्षसेन्द्रो महोदरः ॥ ५ ॥
प्रविवेशारिसेनां तां पतङ्ग इव पावकम् ।
ततः स कदनं चक्रे वानराणां महाबलः ॥ ६ ॥
भर्तृवाक्येन तेजस्वी स्वेन वीर्येण चोदितः ।
वानराश्च महासत्त्वाः प्रगृह्य विपुलाः शिलाः ॥ ७ ॥
प्रविश्यारिबलं भीमं जघ्नुस्ते रजनीचरान् ।
महोदरस्तु सङ्क्रुद्धः शरैः काञ्चनभूषणैः ॥ ८ ॥
चिच्छेद पाणिपादोरून् वानराणां महाहवे ।
ततस्ते वानराः सर्वे राक्षसैरर्दिता भृशम् ॥ ९ ॥
दिशो दश द्रुताः केचित् केचित् सुग्रीवमाश्रिताः ।
प्रभग्नां समरे दृष्ट्वा वानराणां महाचमूम् ॥ १० ॥
अभिदुद्राव सुग्रीवो महोदरमनन्तरम् ।
प्रगृह्य विपुलां घोरां महीधरसमां शिलाम् ॥ ११ ॥
चिक्षेप च महातेजास्तद्वधाय हरीस्वरः ।
तामापतन्तीं सहसा शिलां दृष्ट्वा महोदरः ॥ १२ ॥
असम्भ्रान्तस्ततो बाणैर्निर्बिभेद दुरासदाम् ।
रक्षसा तेन बाणौघैर्निकृत्ता सा सहस्रधा ॥ १३ ॥
निपपात शिला भूमौ गृध्रचक्रमिवाकुलम् ।
तां तु भिन्नां शिलां दृष्ट्वा सुग्रीवः क्रोधमूर्च्छितः ॥ १४ ॥
सालमुत्पाट्य चिक्षेप राक्षसे रणमूर्धनि ।
शरैश्च विददारैनं शूरः परपुरञ्जयः ॥ १५ ॥
स ददर्श ततः क्रुद्धः परिघं पतितं भुवि ।
आविध्य तु स तं दीप्तं परिघं तस्य दर्शयन् ॥ १६ ॥
परिघाग्रेण वेगेन जघानास्य हयोत्तमान् ।
तस्माद्धतहयाद्वीरः सोऽवप्लुत्य महारथात् ॥ १७ ॥
गदां जग्राह सङ्क्रुद्धो राक्षसोऽथ महोदरः ।
गदापरिघहस्तौ तौ युधि वीरौ समीयतुः ॥ १८ ॥
नर्दन्तौ गौवृषप्रख्यौ घनाविव सविद्युतौ ।
ततः क्रुद्धो गदां तस्मै चिक्षेप रजनीचरः ॥ १९ ॥
ज्वलन्तीं भास्कराभासां सुग्रीवाय महोदरः ।
सुग्रीवो रोषताम्राक्षः समुद्यम्य महाहवे ॥ २० ॥
आजघान गदां तस्य परिघेण हरीश्वरः ।
पपात स गदोद्भिन्नः परिघस्तस्य भूतले ॥ २१ ॥
ततो जग्राह तेजस्वी सुग्रीवो वसुधातलात् ।
आयसं मुसलं घोरं सर्वतो हेमभूषितम् ॥ २२ ॥
स तमुद्यम्य चिक्षेप सोऽप्यन्यां व्याक्षिपद्गदाम् ।
भिन्नावन्योन्यमासाद्य पेततुर्धरणीतले ॥ २३ ॥
ततो भग्नप्रहरणौ मुष्टिभ्यां तौ समीयतुः ।
तेजोबलसमाविष्टौ दीप्ताविव हुताशनौ ॥ २४ ॥
जघ्नतुस्तौ तदाऽन्योन्यं नेदतुश्च पुनःपुनः ।
तलैश्चान्योन्यमाहत्य पेततुर्धरणीतले ॥ २५ ॥
भुजैश्चिक्षिपतुर्वीरावन्योन्यमपराजितौ ।
जग्मतुस्तौ श्रमं वीरौ बाहुयुद्धे परन्तपौ ॥ २६ ॥
आजहार ततः खड्गमदूरपरिवर्तिनम् ।
राक्षसश्चर्मणा सार्धं महावेगो महोदरः ॥ २७ ॥
तथैव च महाखड्गं चर्मणा पतितं सह ।
जग्राह वानरश्रेष्ठः सुग्रीवो वेगवत्तरः ॥ २८ ॥
तौ तु रोषपरीताङ्गौ नर्दन्तावभ्यधावताम् ।
उद्यतासी रणे हृष्टौ युधि शस्त्रविशारदौ ॥ २९ ॥
दक्षिणं मण्डलं चोभौ सुतूर्णं सम्परीयतुः ।
अन्योन्यमभिसङ्क्रुद्धौ जये प्रणिहितावुभौ ॥ ३० ॥
स तु शूरो महावेगो वीर्यश्लाघी महोदरः ।
महाचर्मणि तं खड्गं पातयामास दुर्मतिः ॥ ३१ ॥
लग्नमुत्कर्षतः खड्गं खड्गेन कपिकुञ्जरः ।
जहार सशिरस्त्राणं कुण्डलोपहितं शिरः ॥ ३२ ॥
निकृत्तशिरसस्तस्य पतितस्य महीतले ।
तद्बलं राक्षसेन्द्रस्य दृष्ट्वा तत्र न तिष्ठते ॥ ३३ ॥
हत्वा तं वानरैः सार्धं ननाद मुदितो हरिः ।
चुक्रोध च दशग्रीवो बभौ हृष्टश्च राघवः ॥ ३४ ॥
विषण्णवदनाः सर्वे राक्षसा दीनचेतसः ।
विद्रवन्ति ततः सर्वे भयवित्रस्तचेतसः ॥ ३५ ॥
महोदरं तं विनिपात्य भूमौ महागिरेः कीर्णमिवैकदेशम् ।
सूर्यात्मजस्तत्र रराज लक्ष्म्या सूर्यः स्वतेजोभिरिवाप्रधृष्यः ॥ ३६ ॥
अथ विजयमवाप्य वानरेन्द्रः समरमुखे सुरयक्षसिद्धसङ्घैः ।
अवनितलगतैश्च भूतसङ्घैर्हरुषसमाकुलितैः स्तुतो महात्मा ॥ ३७ ॥